Akumulator

Adam Klimek

Ekspert Team Total

Prawidłowe funkcjonowanie akumulatora jest całkowicie niezbędne do tego, aby Twój pojazd poruszał się po drogach bez żadnych problemów. Sprawdź, co musisz wiedzieć o tym kluczowym urządzeniu!

Akumulator – podstawowy element samochodu

Urządzenie to jest nie do przecenienia. W każdym samochodzie jest on po prostu niezbędny i musi działać właściwie, tym bardziej, że coraz więcej podzespołów opiera swoje działanie właśnie o prawidłowe funkcjonowanie akumulatora. Trudno już sobie wyobrazić auto bez elektrycznych szyb czy podgrzewanych foteli. Co więcej, niektóre samochody posiadają nawet elektryczne wspomaganie kierownicy.

Mimo to, akumulator może spowodować niemały ból głowy przy diagnostyce pojazdu. Szacuje się, że przeciętne urządzenie tego typu przystosowane jest do około 5000 rozruchów. Musisz jednak pamiętać, iż jest to wartość matematyczna, która nie musi mieć wiele wspólnego z rzeczywistością. Producenci na pojedynczy rozruch liczą zaledwie jedną sekundę, jeśli zatem występują problemy z uruchomieniem silnika, żywotność elementu spadnie. Zazwyczaj akumulator średniej klasy pozwala na użytkowanie go przez 3-4 lata.

"Pożyczanie prądu” – czy to dobre rozwiązanie?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. O ile w starszych modelach podłączenie kabli rozruchowych  do innego samochodu było skutecznym rozwiązaniem, o tyle w nowszych pojazdach może doprowadzić do  awarii. Nierzadko dochodzi do zwarcia lub przepięcia, które  uszkodzą sterowniki lub moduły. Sporadycznie może pojawić się również  awaria np. alternatora w samochodzie „dawcy”.

W nowoczesnych samochodach prądem zarządza komputer. W przypadku spadku napięcia w instalacji elektrycznej pojazdu ograniczy działanie systemów komfortu poprzez czasowe ich wyłączenie ale może również zablokować pracę rozrusznika czy też układu zasilania silnika .

Dlatego też warto utrzymać akumulator  w dobrej kondycji .

 

Jak sprawdzić akumulator?

Wyróżnia się dwie proste metody, które nie wymagają od Ciebie posiadania wyrafinowanego sprzętu. Pierwsza z nich polega na użyciu opornicy, czyli urządzenia, które powoduje zwarcie i mierzy wartość wytworzonego wówczas prądu. Jeżeli uzyskana wartość jest mniejsza niż 10 V, powinieneś wymienić akumulator.

W sytuacji, gdy możesz zdemontować korki w akumulatorze, warto sprawdzić gęstość elektrolitu, która powinna wynosić 1,28 g/cm3. Kolor elektrolitu dużo powie o stanie akumulatora jeżeli jest przeźroczysty wszystko jest ok jeżeli brunatny lub czarny akumulator powinien być wymieniony ponieważ nastąpił opad masy czynnej. Pamiętaj, aby wszelkiego rodzaju testy obciążeniowe robić jedynie przy naładowanym akumulatorze!

 

1,29...1,30 g/cm3	Zbyt duża gęstość elektrolitu może świadczyć o zbyt wysokim napięciu ładowania. Należy usunąć część elektrolitu i uzupełnić wodą destylowaną.
1,28g/cm3	Akumulator w pełni naładowany.
1,2...1,25 g/cm3	Należy sprawdzić obwód ładowania w pojeździe, sam akumulator musi zostać poddany procesowi ładowania z użyciem prostownika.
1,15...1,2 g/cm3	Eksploatacja tak rozładowanego akumulatora doprowadzi do jego przeciążenia, skrócenia żywotności a nierzadko do uszkodzenia alternatora. Tak rozładowany akumulator należy bezwzględnie naładować do prawidłowej gęstości (1,28 g/cm3).
1,15...1,1...1,0g/cm3	Akumulator zupełnie rozładowany ,  prawdopodobnie uszkodzony należy poddać go ładowaniu a następnie weryfikacji . Tak rozładowany akumulator pozostawiony w pojeździe ulegnie zasiarczeniu a w okresie zimowym – zamarznięciu.

	Jeżeli akumulator jest zamknięty” hermetycznie” tzn. nie mamy dostępu do korków przez co pomiar gęstości jest nie możliwy można używając miernika napięcia ( akumulator nie obciążony)określić stopień naładowania -  stopień gęstości przesuwając przecinek o jedno miejsce do tyłu , przykład zmierzone napięcie 12,8 V – gęstość 1,28 – akumulator w pełni naładowany itd.

 

Akumulatory w nowszych samochodach.

Większość obecnie produkowanych aut posiada różnorodne systemy, które mają za zadanie zwiększyć ekonomikę oraz ekologiczność jazdy, czemu służy na przykład wyłączenie alternatora w czasie jazdy. Zabieg taki wymaga sprawnego układu ładowania, który najłatwiej jest sprawdzić z użyciem urządzeń diagnostycznych  które będą również potrzebne przy wymianie akumulatora – wtedy konieczna będzie adaptacja bez  której akumulator nie będzie ładowany przez pojazd.

 

W „standardowych„ układach ładowania akumulatora wartość napięcia mierzona na jego zaciskach musi zawierać się w przedziale 13,9 – 14,4 V naturalnie podczas pomiaru należy obciążyć instalację poprzez uruchomienie oświetlenia, klimatyzacji – wentylacji, elektrycznie ogrzewanej szyby/ szyb itp. Jeżeli wartość mierzona odbiega od pożądanej należy dokonać pomiaru na zacisku alternatora ponieważ często zaśniedziałe styki lub uszkodzony przewód główny łączący alternator z akumulatorem może zakłócać proces prawidłowego ładowania .

 

Jak prawidłowo dobrać akumulator?

Przede wszystkim pamiętaj, aby koniecznie trzymać się wytycznych ustalonych przez producenta. Zostały one opracowane w taki sposób, aby zoptymalizować funkcjonowanie wszystkich układów i są dopasowane do mocy alternatora.

Warto jednak wiedzieć, że dopuszczalne są zmiany parametrów o nie więcej niż 10% w górę i w dół. Zwiększenia pojemności  można dokonać, jeżeli korzystasz z dodatkowych urządzeń mających duże zapotrzebowanie na energię elektryczną ( lodówka, TV, itp.). Zmianę ujemną zaleca się w przypadku korzystania z pojazdu przede wszystkim na krótkich trasach. Warto wtedy zakupić także mikroprocesorowy prostownik, który co pewien czas uzupełni akumulator.

Wybierając akumulator kieruj się w pierwszej kolejności jego pojemnością, a następnie kwestią prądu rozruchowego, tym bardziej że bywa on podawany w różnych jednostkach które używają różnych przeliczników i sposobu pomiaru .

 

EN – norma europejska

DIN – norma niemiecka

SAE – norma amerykańska

IEC –norma Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej

 

 

Popularne normy określające prąd rozruchowy
IEC	DIN	EN	SAE
65	60	100	100
95	85	140	150
110	95	160	175
130	110	180	200
160	140	240	250
195	170	280	300
225	200	330	350
260	225	360	400
290	255	420	450
325	280	480	500
355	310	510	550
390	335	540	600
420	365	600	650
450	395	640	700
485	420	680	750
515	450	760	800
550	480	800	850
580	505	850	900
615	535	900	950
645	560	950	1000
680	590	1000	1050
710	620	1050	1100
745	645	1100	1150
775	675	1150	1200
810	700	1200	1250
840	730	1220	1300
870	760	1250	1350
905	790	1300	1400
935	815	1350	1450

 

 

Co skraca żywotność akumulatora?

Wpływ na taki stan rzeczy ma przede wszystkim:

• Całkowite rozładowanie akumulatora – nie zostawiaj nigdy auta na światłach, gdyż każdorazowe wyładowanie urządzenia sprawia, iż zostaje przewlekle przeciążony.
• Ładowanie akumulatora w pojeździe – pamiętaj, w przypadku awaryjnego rozruchu, rozładowany akumulator nie może być dalej eksploatowany w pojeździe. Istnieje duże ryzyko uszkodzenia alternatora oraz uszkodzenia samego akumulatora – dzieje się tak dlatego że akumulator  „pochłania„ zbyt dużą ilość prądu w jednostce czasu  a to z kolei doprowadza do jego przeciążenia. Akumulator można ładować prądem o natężeniu nie większym niż 1/10 jego pojemności.

 Przykład: akumulator 55Ah – prąd ładowania 5,5 Ampera .

•  Zbyt niskie lub zbyt wysokie napięcie  ładowania w pojeździe.
•  Rozrusznik – wyrobione tulejki czy ocieranie wirnika o stojan powodują przeciążenie akumulatora, gdyż do pracy potrzebuje znacznie większego prądu.
• Stan instalacji elektrycznej –zaśniedziałe styki , uszkodzenia izolacji itp.

 

Jak zmierzyć elektryczną upływność prądu?

Upływność prądu to wartość, jaka jest pobierana do utrzymania pamięci wielu urządzeń po wyłączeniu silnika oraz wszystkich systemów. Najprostszym sposobem sprawdzenia tego parametru jest zdjęcie klemy minusowej i w jej miejsce podpięcie multimetru, który pokaże na amperomierzu, jaki prąd przepływa przez miernik. Optymalna wartość wynosi 200-300 mA, co powinno równać się z tym, iż nawet po tygodniu postoju samochód „odpali” bez żadnych przeszkód.

Pamiętaj o  regularnej kontroli akumulatora!