Zapowietrzenie i odpowietrzenie układu paliwowego Common Rail

Zapowietrzenie układu paliwowego w silniku diesla jest częstą przypadłością w przypadku przeprowadzania prac serwisowych związanych z tym układem. Demontaż wtryskiwaczy, pompy wtryskowej, nieszczelność w przewodach lub wymiana filtra paliwa mogą spowodować, że uruchomienie silnika będzie bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe. Zapowietrzenie może mieć także inne podłoże, wynikające z nieprawidłowej eksploatacji.

Chociaż na przestrzeni dekad system Common Rail przechodził mniejsze lub większe modyfikacje, jego ogólne działanie polega na tym, że paliwo zasysane jest przez elektryczną pompę niskociśnieniową z baku a następnie podawane jest do pompy wysokiego ciśnienia. Ona z kolei podaje paliwo pod bardzo dużym ciśnieniem do wspólnej szyny, będącej akumulatorem paliwa. Dopiero stamtąd paliwo dystrybuowane jest do poszczególnych wtryskiwaczy, które wtryskują je wieloetapowo do cylindra, dzięki czemu mieszanka spalana jest dokładniej, a praca silnika jest cichsza i łagodniejsza w porównaniu do innych technologii wtryskowych w silnikach diesla. Ważną rolę pełni również filtr, który dba o czystość i jednorodność paliwa w całym układzie. Każdy z tych elementów może ulec awarii lub kwalifikować się do wymiany, co zazwyczaj wiąże się z dostaniem powietrza do układu.

Przyczyn zapowietrzenia układu paliwowego/wtryskowego może być wiele, a spośród nich należy wymienić:

• prace serwisowe związane z układem (np. wymiana filtra paliwa)
• nieszczelność w układzie (np. przetarcie przewodu paliwowego)
• nieszczelność wtryskiwaczy (np. zużyte podkładki miedziane)
• jazda ze zbyt małą ilością paliwa w baku (zassanie powietrza zamiast paliwa przez pompę)

Widać zatem, że zapowietrzenie może wynikać z normalnych uwarunkowań powiązanych z wymianą poszczególnych elementów, jak również zaniedbaniem kierowcy. Odpowietrzanie układu Common Rail nie jest trudną czynnością serwisową, jednak mechanicy powinni pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Zdecydowanie niezalecane jest używanie „plaków” czy innych „samostarterów”, które wtryskuje się do układu dolotowego w celu sztucznego wywołania samozapłonu, a tym samym uruchomienia silnika. Działanie to jest szkodliwe dla układu wtryskowego, który przez długi czas pracuje wtedy „na sucho”. Należy pamiętać, że odpowietrzenie układu paliwowego jest skuteczne wtedy, gdy znajdzie się w nim maksymalna ilość paliwa, a tym samym ograniczona zostanie przestrzeń dla powietrza.

„W niektórych samochodach dopompowanie paliwa możliwe jest za pomocą ręcznej pompki przy filtrze lub pompie wtryskowej. W czasie pompowania równocześnie należy odkręcać poszczególne odpowietrzniki na filtrze. Procedurę tę należy wykonywać do momentu, w którym zauważymy, że ze zbiornika wydobywa się jednorodne paliwo, pozbawione pęcherzyków powietrza. W nowszych samochodach procedura odpowietrzania wygląda nieco inaczej, gdyż paliwo w układzie CR tłoczone jest przez elektryczną pompę do pompy wysokiego ciśnienia. Napełnienie układu paliwem polega tu na kilkukrotnym włączeniu i wyłączeniu zapłonu. Cała procedura odbywa się automatycznie pod warunkiem, że zadbamy np. o napełnienie ropą nowego filtra paliwa” – tłumaczy Andrzej Husiatyński, kierownik działu technicznego TotalEnergies.

Jeśli źródłem zapowietrzenia układu są wtryskiwacze, pomocne będzie poluzowanie o jeden niepełny obrót nakrętek przewodów ciśnieniowych na wtryskiwaczach, z równoczesnym kręceniem rozrusznikiem. Po odkręceniu nakrętki należy poczekać, aż na podkładce pojawi się paliwo. Ta procedura wymaga pomocy drugiej osoby i co ważne – musi być bezwzględnie realizowana na odpiętej kostce zasilającej wtryskiwacz. Odpięcie kostki sprawi, że wtryskiwacz nie będzie pracował „na sucho”. Po wykonaniu tej czynności dla każdego wtryskiwacza, silnik powinien pracować normalnie. Wcześniej należy oczywiście upewnić się, że wszystkie elementy układu wtryskowego są sprawne, na czele z podkładkami wtryskiwaczy, które – z uwagi na zużycie - mogą być pierwotnym źródłem zapowietrzenia. Jeśli podkładki kwalifikują się do wymiany, procedura odpowietrzania układu zakończy się niepowodzeniem.

„Oprócz zachowania odpowiednich procedur serwisowych, w kontekście układu Common Rail bardzo ważna jest jakoś paliwa. Układ nie będzie pracował poprawnie, jeśli znajdzie się w nim paliwo zasiarczone lub w jakikolwiek sposób zanieczyszczone. Na stacjach TotalEnergies przykładamy do tego szczególną wagę, dlatego oferujemy kierowcom sprawdzone rozwiązania zarówno w przypadku silników benzynowych, jak też diesla. W połączeniu z regularnym i rzetelnym serwisem samochodu jest to gwarancja długiej i bezawaryjnej eksploatacji” – podsumowuje Andrzej Husiatyński.